Mô tả cây dành dành
Cây nhỡ cao tới 2m, phân cành nhiều. Lá mọc đối hay mọc vòng 3 cái một, hình thuôn trái xoan hay bầu dục dài, nhẵn bóng. Lá kèm mềm ôm lấy cả cành như bẹ lá. Hoa mọc đơn độc ở đầu cành, màu trắng, rất thơm; cuống có 6 cạnh hình như cánh. Đài 6, ống đài có 6 rãnh dọc; tràng có ống tràng nhẵn, phía trên chia 6 thuỳ; nhị 6, bầu 2 ô không hoàn toàn, chứa nhiều noãn. Quả thuôn bầu dục, mang đài tồn tại ở đỉnh, có 6-7 rãnh dọc như cánh; thịt quả màu vàng da cam. Hạt dẹt. Hoa tháng 5-7, quả tháng 8-10.
Bài thuốc chữa mộng mắt với cây dành dành như sau:Phải đi hái lá cây này từ lúc chập tối hoặc ban sáng để tránh người khác chào nói. Lúc thấy cây Dành dành phải nín thở bước đến (Nam 7 bước, Nữ 9 bước) rồi hái 7 lá hoặc 9 lá, hái xong mới được thở. Hái lá đủ số lượng như trên, tuyệt đối không được hái thêm để dành.
Cây Dành dành được dân tộc Mường sử dụng chữa mộng mắt
Lá đem vể rửa sạch bụi, để ráo nước, đem giã nát, hòa chút rượu và vài hột muối quấy nhuyễn thành hồ hơi nhão, rồi đắp vào mắt có mộng ban đêm trước khi đi ngủ. Nhớ lấy băng vải buộc cho khỏi rớt đến sáng gỡ ra, rửa sạch mặt mũi…Có thể làm 3 đêm liền là mộng mắt biến mất. Kể từ đêm thứ 2, khi đi lấy lá không phải nín thở (trừ lần đầu). Đây là bài thuốc kết hợp với mẹo mà dân tộc Mường thường dùng để chữa bệnh mộng mắt.
